Krótkoczasowa analiza termowizyjna skutków krioterapii ogólnoustrojowej u osób zdrowych Short-term thermovision analysis of whole body cryotherapy effects in healthy subjects.

Autorzy: Paweł Zalewski , Katarzyna Buszko , Jacek J. Klawe , Małgorzata Tafil-Klawe , Andrzej Lewandowski, Krzysztof Słomiński , Izabela Panowicz

Streszczenie

Krioterapia ogólnoustrojowa wykorzystuje oddziaływanie na organizm krańcowo niskich temperatur, od -100 °C do -160 °C, w czasie 2-3 minut. Działanie krioterapii ogólnoustrojowej można analizować metodami termowizyjnymi. Celem niniejszych badań było określenie dynamiki zmian temperatury powierzchniowej ciała u osób zdrowych w okresie do 3 h od po zabiegu kriostymulacji ogólnoustrojowej. Badaniami objęto 36 zdrowych mężczyzn w wieku od 22 do 49 lat (średnia wieku 31,8 +/- 3,1). Badane osoby poddano jednokrotnemu zabiegowi krioterapii ogólnoustrojowej w kriokomorze o typie sprężarkowym. Badani przebywali w komorze właściwej 3 minuty w temperaturze ok. -115 °C (w przedziale -105 °C do -120 °C). Rozkład temperatur rejestrowano przed zabiegiem krioterapii, w pierwszej minucie po wyjściu z kriokomory, po 40 minutach i po 3 godzinach po zabiegu krioterapii. Obszar poddany analizie podzielono na 28 regionów (oznaczenie od R01 do R28); obejmował on zarówno stronę brzuszną, jak i grzbietową. We wszystkich regionach stwierdzono występowanie statystycznie istotnych różnic między średnią temperaturą przed zabiegiem (Tprzed krio.) a średnią temperaturą po zabiegu (Tpo krio.) oraz między średnią temperaturą po zabiegu (Tpo krio.) a średnią temperaturą 3 godziny po zabiegu (T3h po krio.) na poziomie istotności α=0,05.

Słowa kluczowe: krioterapia ogólnoustrojowa, analiza termowizyjna 

Aparatura niskotemperaturowa -110 °C ÷ -180 °C w medycynie.

Zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych ­ fizjoterapia a sposób utrzymywania równowagi ciała Coxarthrosis ­ physiotherapy and the way of keeping the body balance.

Autorzy: Czesław Giemza, Bożena Ostrowska, Katarzyna Barczyk, Arletta Hawrylak, Maciej Kochański

Streszczenie

Wstęp. Staw biodrowy człowieka oprócz funkcji dynamicznych spełnia także zadanie podporowe. Dzięki charakterystycznej budowie elementów kostnych, silnym mięśniom i więzadłom doskonale znosi duże obciążenia. Zaburzenia w pracy stawu biodrowego, wywołane zmianami zwyrodnieniowymi, prowadzą do wielu nieprawidłowości i przeszkadzają w prawidłowym funkcjonowaniu. Materiał i metoda. Badania równowagi ciała w swobodnej pozycji stojącej przez 20 sekund wykonano za pomocą podometru firmy MEDICAPTEURS u 80 mężczyzn ze zmianami zwyrodnieniowymi w stawach biodrowych oraz 30 osób zdrowych. Wyniki i wnioski. Przeprowadzone badania wykazały, że osoby ze zmianami zwyrodnieniowymi stawów biodrowych mają większe problemy z utrzymaniem równowagi ciała w pozycji stojącej niż ludzie zdrowi.

Słowa kluczowe: zmiany zwyrodnieniowe, równowaga ciała, fizjoterapia

HILTerapiaTM Laser wysokoenergetyczny HIRO 3.0.

Miejsce fizjoterapii w pulmonologii Physiotherapy in pulmonology.

Autorzy: Jadwiga Kuciel-Lewandowska1 , Małgorzata Paprocka-Borowicz1 , Arletta Hawrylak2 , Barbara Ratajczak2

Streszczenie

Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP) jest najczęstszą przyczyną przewlekłych chorób układu oddechowego. Podstawową formą terapii POCHP jest leczenie farmakologiczne. Celem artykułu jest podkreślenie znaczenia leczenia usprawniającego. Głównym zadaniem rehabilitacji jest złagodzenie objawów choroby i poprawa jakości życia. Program rehabilitacji dotyczy także problemów pozapłucnych, wśród nich zmniejszonej kondycji fizycznej, wyobcowania społecznego, obniżenia nastroju z przewagą zachowań depresyjnych, zaniku mięśni, utraty masy ciała. Integralną częścią programu rehabilitacyjnego jest poradnictwo dotyczące metod zerwania z nałogiem palenia tytoniu oraz poradnictwo dietetyczne. W pracy przedstawiono główne kierunki rehabilitacji w leczeniu tej choroby, podkreślając jednocześnie wartość i skuteczność tej formy terapii.

Słowa kluczowe: fizjoterapia, pulmonologia

Stabilność strukturalna osób z zawrotami głowy i zaburzeniami równowagi pochodzenia układowego Structural stability in patients with vertigo and disequilibrium of systemic origin.

Autorzy: Marta Curzytek , Małgorzata Mraz , Maciej Andrzej Mraz , Wojciech Gawron , Tadeusz Skolimowski

Streszczenie

Celem pracy jest ocena stabilności strukturalnej osób z układowymi zawrotami głowy i zaburzeniami równowagi na podstawie obrazu wychwiań postawy ciała w płaszczyźnie czołowej i strzałkowej. Badaniom poddano 20 osób (17 kobiet, 3 mężczyzn), w wieku od 25 do 60 lat (50,61±16,12) z układowymi zawrotami głowy (vertigo). Do oceny stabilności ciała w pozycji stojącej wykorzystano platformę posturograficzną firmy Pro-Med. Badane osoby objęto postępowaniem usprawniającym, na które składały się ćwiczenia koordynacji wzrokowo-ruchowej na platformie posturograficznej oraz ćwiczenia równoważne na stabilnym i niestabilnym podłożu. Pod wpływem zastosowanych ćwiczeń uzyskano istotne statystycznie skrócenie długości stabilogramu w płaszczyźnie czołowej (L-P) przy oczach otwartych i przy świadomej kontroli wzrokowej. Uzyskany po fizjoterapii wzrost wskaźnika WCOP ­ procentowy udział przemieszczeń położenia środka nacisku stóp COP (centre pressure) w płaszczyźnie strzałkowej i czołowej ­ był wynikiem wzrostu długości stabilogramu w płaszczyźnie strzałkowej (P-T). Zmiana obrazu stabilności strukturalnej osób z układowymi zawrotami głowy i zaburzeniami równowagi po fizjoterapii dowodzi normalizacji wychwiań podczas utrzymywania równowagi ciała w pozycji stojącej.

Słowa kluczowe: układowe zawroty głowy, posturografia, stabilność strukturalna, fizjoterapia

Wpływ zabiegów sanatoryjnych na poziom serotoniny, hormonu wzrostu, spoczynkową czynność serca oraz subiektywną ocenę nastroju Influence of medical treatment in sanatorium on level of serotonin, growth hormone, resting heart rate variability and subjective mood assessment.

Autorzy: Zbigniew Damijan , Marek Mleczko , Jan Błaszczyk , Joanna Błaszczyk-Suszyńska

Streszczenie

Próby obiektywizacji leczenia fizykalnego dają sprzeczne wyniki, a zabiegi sanatoryjne mają zróżnicowane oddziaływanie na organizm człowieka. Wpływ naturalnych bodź- ców klimatycznych i środowiskowych interferuje dodatkowo z oferowanymi przez sanatoria metodami fizykalnymi. Źródłem akceptacji tej formy leczenia jest zapewne jego bodźcowy wpływ na organizm, powodujący rozwój korzystnej adaptacji oraz ogólną poprawę nastroju. W badaniach podjęto próbę znalezienia obiektywnych wskaźników poprawy samopoczucia w aspekcie fizycznym oraz psychicznym. Analizowano poziom serotoniny (5-hydroxytryptamine ­ 5-HT), hormonu wzrostu (Human Growth Hormone ­ HGH), spoczynkową czynność serca (heart rate ­ HR) oraz skalę aktywacji Thayera (Activation ­ Deactivation Adjective Check List ­ AD ACL). Badanie przeprowadzono na reprezentatywnej grupie 33 kobiet skierowanych do sanatorium. Krew do badań hormonów pobrano dwukrotnie ­ przed rozpoczęciem leczenia sanatoryjnego i po jego zakończeniu. Badania skali aktywacji AD ACL oraz pomiar HR wykonywano przez 19 dni, codziennie dwukrotnie, przed i po spotkaniach, o tej samej porze dnia. Wyniki każ- dej osoby uśredniono i poddano analizie statystycznej w środowisku Statistica. Przeprowadzone analizy wskazują na istotny statystycznie wzrost serotoniny (p< 0.025), HGH (p<0,001), aktywacji ogólnej AO AD ACL (p<0,024) oraz na istotne statystycznie spadki HR (p<10-6) i AW AD ACL (p<0,024).

Słowa kluczowe: skuteczność leczenia sanatoryjnego, serotonina, hormon wzrostu, samopoczucie, tętno, test Thayera

Nanotechnologia w służbie medycynie i farmacji.

Jakość wyrobów medycznych w ramach normy europejskiej ISO 13485:2003 Medical Products Quality within European Standards ISO 13485:2003.

Autor: Paweł Dulsk

Streszczenie

W artykule porównano normę medyczną ISO 13485:2003 z normą zintegrowanego systemu zarządzania jakością ISO 9001:2000. Zwrócono uwagę na te punkty, które w znacznym stopniu różnią się od siebie, szczególnie w zakresie bezpieczeństwa i niezawodności wyrobów medycznych. Dzięki temu porównaniu można stwierdzić, że wyroby medyczne cechują się wyższą jakością, ze względu na wymagania, i sposób kontroli jakości, obejmujący wszystkie etapy produkcji, oraz sposób nadzorowania wyrobu po sprzedaży.

Słowa kluczowe: jakość wyrobów medycznych, standardy medyczne, ISO13485:2003i

Wpływ gradientowego pola magnetycznego na organizm człowieka.

Kiedy priorytetem staje się bezpieczeństwo i zdrowie człowieka nieustannie opracowywane są nowe technologie, mające polepszyć jakość życia. Jednym z naturalnych czynników, od którego zależy zdrowia każdego z nas, jest ziemskie pole magnetyczne (ZPM). Jak obliczyli amerykańscy naukowcy K. McDonald oraz R. Gunst, pole to zmniejszyło swoją wartość w okresie ostatnich trzech stuleci o 15%. Wielu badaczy łączy z tym faktem pojawienie się niektórych przewlekłych schorzeń [1]. Rozwiązaniem tego problemu może być używanie magnetycznych wyrobów ze stałym polem magnetycznym (SPM). Zastosowanie SPM w profilaktyce, leczeniu oraz rehabilitacji w pełni potwierdzają wyniki wieloośrodkowych badań [2], a ich wdrożenie do praktyki medycznej stało się ważnym celem ministerstw zdrowia wielu państw.

Ewolucja systemów przeciwodleżynowych.

W terapii przeciwodleżynowej mijającego roku pojawiły się nowe kierunki działań terapeutycznych oraz wspierające je produkty. Zostało to podyktowane bezpośrednim zapotrzebowaniem odbiorców oferowanych usług, a także personelu medycznego. REVITA ­ jeden z głównych w Europie producentów systemów przeciwodleżynowych ­ podsumowuje ewolucję tej branży polskiego rynku.

Ratownictwo medyczne ­ szpital w Kłodzku Sprawdzone, światowe rozwiązanie dla kłodzczan.

Dane statystyczne Powiat kłodzki ­ ludność: 172 tys. mieszkańców Powiat ząbkowicki ­ ludność: 71 tys. mieszkańców Suma: 243 tys. mieszkańców Ilość karetek z teletransmisją w okolicy Kłodzka (wg miejscowości stacjonowania)
Bystrzyca Kłodzka ­ 1 karetka
Duszniki Zdrój ­ 1 karetka
Kłodzko ­ 2 karetki
Kudowa Zdrój ­ 1 karetka
Nowa Ruda ­ 1 karetka
Ząbkowice Śląskie ­ 2 karetki
Ziębice ­ 1 karetka Suma: 9 karetek System LIFENET Ilość pracujących stacji odbiorczych w Polsce ­ 40 Ilość karetek włączonych do systemu ­ ok. 470 Ilość wykonanych teletransmisji od 2004 roku w Polsce ­ ok. 15.000 System LIFENET w Kłodzku Uczestnicy systemu:
Szpital w Kłodzku (SPZOZ)
Pogotowie w Kłodzku
Pogotowie w Ząbkowicach Śląskich Data uruchomienia: 17 czerwca 2008 r.

Techniczne i medyczne aspekty nowej metody oceny ryzyka wystąpienia ostrego zespołu wieńcowego u osób z pełnym poczuciem zdrowia.

W pracy opisano przebieg realizacji oraz uzyskane do chwili obecnej wyniki projektu EUREKA! „CARDISCREEN”, podjętego w celu opracowania, standaryzacji i weryfikacji nowej metody diagnostycznej bazującej na kardiostymulacji nieinwazyjnej i elektrokardiografii. Metoda ta umożliwi wykrycie potencjalnego ryzyka wystąpienia choroby wieńcowej w badaniach przesiewowych osób z populacji zagrożonej. The paper describes the work done and the most recent results of EUREKA! project “CARDISCREEN” aimed at development, standardization and verification of a new diagnostic method based on non-invasive cardiac stimulation and electrocardiography. The method allows detection of potential risk related to occurrence of coronary heart disease using screening tests of people from endangered population.

Teleopieka ­ jak społeczeństwo informacyjne może zmienić model świadczenia usług medycznych poprzez technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT) Telecare ­ how the information society will change the model of health care system by means of ICT technologies.

Autor: Kazimierz Frączkowski

Streszczenie

W pracy przedstawiono uwarunkowania oraz oddziaływanie społeczeństwa informacyjnego a także rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych (ang. Information and Communication Technologies ­ ICT), na stwarzanie możliwości uzupełnienia modelu świadczeń zdrowotnych poprzez wprowadzenie telopieki. Społeczeństwo informacyjne w pełni wykorzystuje elektroniczne środki komunikacji, takie jak internet, zasoby informacyjne i inne formy usług dostępnych poprzez urządzenia mobilne, m.in. GPS, GSM, oraz inne formy tzw. e-usług. Wydłuża się czas aktywności zawodowej, a wielu ludzi coraz więcej czasu poświęca pracy. W wielu krajach obserwuje się zjawisko starzenia się społeczeństwa, wydłużenia aktywności zawodowej i narastania problemów opieki zdrowotnej. Według demografów proces starzenia się społeczeństwa rozpoczął się już w 2005 roku, a jego szczyt przypadnie na lata 2010-2020. W następnej dekadzie w wiek emerytalny (kobieta 60 lat, mężczyzna 65 lat) osiągnie prawie 2 mln ludzi ­ są to osoby urodzone w powojennym wyżu lat 50. W 2020 roku co piąty Polak będzie emerytem (21%) i to pod warunkiem, że współczynnik narodzin w Polsce będzie utrzymywał się na wyższym poziomie niż obecnie. Sposobem złagodzenia problemów służby zdrowia może być teleopieka, co może przyczynić się do poprawy komfortu życiowego ludzi starszych.

Słowa kluczowe: społeczeństwo informacyjne, opieka medyczna, technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT)

Prze³omowy rok dla rodziny Vivid

Endoskopia kapsułkowa ­ nowoczesna metoda badania miejsc dotychczas niedostępnych.Jak rozpoczął się nowy etap w dziedzinie endoskopii?

Do niedawna bezoperacyjne obejrzenie śluzówki całego przewodu pokarmowego nie było możliwe. Badania takie jak kolonoskopia czy panendoskopia (esofagogastroduodenoskopia) umożliwiają obejrzenie jedynie jego górnego odcinka (przełyku, żołądka i dwunastnicy), a także jelita grubego. Dokładne zbadanie jelita cienkiego nie było jednak możliwe z powodu jego długości (5-7 m) i licznych zakrętów (pętli jelita), które uniemożliwiają wprowadzenie endoskopu. Enteroskopia umożliwia zbadanie tylko około 50 cm początkowej części jelita czczego

Spektroskopia fluorescencyjna w diagnostyce raka podstawnokomórkowego skóry oraz leukoplakii jamy ustnej / Fluorescent spectroscopy in diagnosis of basal cell carcinoma of skin and leukoplakia of oral cavity.

Autorzy: Sebastian Kwiatek, Aleksandra Kawczyk-Krupka, Wojciech Latos, Ewa Synakiewicz, Dorota Stołtny, Anna Kościarz-Grzesiok, Grzegorz Cieślar, Aleksander Sieroń

Streszczenie

W pracy podjęto próbę analizy widma fluorescencyjnego potwierdzonych histopatologicznie zmian o charakterze raka podstawnokomórkowego skóry oraz leukoplakii jamy ustnej, w celu ustalenia związku pomiędzy rozkładem widma natężenia fluorescencji emitowanej przez zmiany chorobowe a charakterem tych zmian. W badaniu dokonano analizy widma fluorescencyjnego potwierdzonych histopatologicznie zmian o typie BCC u 20 pacjentów (12 kobiet i 8 mężczyzn), o różnym stopniu zaawansowaniu zmian naciekowych oraz u 20 pacjentów (9 kobiet i 11 mężczyzn) z leukoplakią jamy ustnej, o różnym stopniu zaawansowania histopatologicznego. U wszystkich chorych po miejscowej aplikacji fotouczulacza wykonano pomiar widma natę- żenia fluorescencji za pomocą kamery spektralnej oraz systemu Xillix Onco-LIFE, z określeniem wartości względnego współczynnika Numerical Color Value (NCV). W obu grupach chorych z rakiem podstawnokomórkowym skóry wykazano istotne różnice w rozkładzie widma fluorescencyjnego między tkankami zdrowymi a tkankami zmienionymi nowotworowo i stwierdzono znamiennie wyższe średnie wartości współczynnika NCV oraz maksymalnego natężenia fluorescencji w zakresie 630-640 nm zmian patologicznych w porównaniu ze skórą zdrową. Ponadto wartości obu tych parametrów w grupie II u chorych ze zmianami o większej powierzchni nacieku nowotworowego były znamiennie wyższe niż w grupie I z mniejszym nasileniem zaawansowania procesu nowotworowego. Podobnie we wszystkich grupach chorych z leukoplakią jamy ustnej wykazano istotne różnice w rozkładzie widma fluorescencyjnego między tkankami zdrowymi a tkankami z cechami transformacji nowotworowej. We wszystkich trzech grupach chorych z leukoplakią o różnych stopniu zaawansowania histopatologicznego zmian chorobowych stwierdzono znamiennie wyższe średnie wartości współczynnika NCV oraz maksymalnego natężenia fluorescencji w zakresie 630-640 nm zmian patologicznych w porównaniu ze zdrową błona śluzową. Ponadto wartości obu tych parametrów w grupie III u chorych ze zmianami o największym zaawansowaniu zmian histopatologicznych były znamiennie wyższe niż w grupie II i grupie III z odpowiednio mniejszym nasileniem zaawansowania zmian histopatologicznych. Wyniki przestawionych badań wstępnych dowodzą, że wykorzystanie kamery spektralnej w diagnostyce fluorescencyjnej daje możliwość obiektywnego potwierdzenia zwiększonej retencji fotouczulacza w ogniskach skóry i błony śluzowej jamy ustnej podejrzanych o transformację nowotworową. Ponadto wskazują na możliwość oceny in vivo stopnia zróżnicowania zmian chorobowych na podstawie przebiegu linii widma promieniowania emitowanego z ognisk patologicznej fluorescencji w tkankach, co wymaga jeszcze dalszych badań.

Słowa kluczowe: diagnostyka fluorescencyjna, kamera spektralna, rak podstawnokomórkowy skóry, leukoplakia jamy ustnej

Ekspozycja pracowników obsługujących tomografy rezonansu magnetycznego na pola magnetostatyczne w aspekcie narażenia zawodowego i bezpieczeństwa pracy Exposure to static magnetic fields of personnel working with magnetic resonance scanners in view of occupational hazard and safety.

Autorzy: Jolanta Karpowicz, Krzysztof Gryz

Streszczenie Obrazowanie diagnostyczne techniką rezonansu magnetycznego (MRI) wymaga ekspozycji ciała pacjenta na pole magnetostatyczne i zmienne pole elektromagnetyczne. Przygotowanie i przeprowadzenie takiego badania związane jest również z ekspozycją pracownika obsługującego aparaturę. W pracy scharakteryzowano tomografy rezonansu magnetycznego eksploatowane w Polsce. Przedstawiono pilotowe badania indywidualnego poziomu narażenia pracowników na pola magnetostatyczne. Dokonano również przeglądu wyników badań biomedycznych dotyczących zagrożeń zdrowia związanych z tego rodzaju ekspozycją. Słowa kluczowe: tomografy rezonansu magnetycznego, pola magnetostatyczne, zagrożenia zawodowe

Optyczne metody obrazowania molekularnego Optical methods of molecular imaging.

Autorzy: Tomasz Sołtysiński, Adam Liebert, Ignacy Zawicki, Roman Maniewski

Streszczenie

Obrazowanie molekularne jest szybko rozwijającą sie dziedziną badań w zakresie biotechnologii i inżynierii biomedycznej. W artykule przedstawiono przegląd technik stosowanych w obrazowaniu molekularnym, wykorzystujących metody medycyny nuklearnej oraz optyczne techniki oparte na analizie promieniowania fluorescencyjnego. W szczególności opisano metody optyczne obrazowania molekularnego stosowane w skali mikroskopowej (mikroskopia konfokalna, obrazowanie czasu relaksacji fluorescencyjnej, transfer energii Foerstera) oraz wykorzystywane w badaniach na zwierzętach do- świadczalnych. Omówiono także potencjalne wykorzystanie technik optycznych w badaniach dużych objętości tkanek.

Słowa kluczowe: metody optycznne, obrazowanie molekularne

Kompleksowa ocena stanu funkjonalnego narządu żucia  z użyciem różnych technik pomiarowych Complex analysis of the masticatory system function using various measurement techniques.

Autorzy: Jerzy Sawicki , Witold Mickiewicz , Andrzej Biedka , Krzysztof Woźniak, Łukasz Faluta, Krzysztof Wiśniewski , Krzysztof Penkala

Streszczenie

W pracy omówiono biomechaniczne podstawy funkcjonowania narządu żucia człowieka, występujące zaburzenia czynnościowe oraz instrumentalne metody diagnostyki czynnościowej. Na podstawie analizy dotychczas stosowanych metod diagnostyki zaburzeń czynności narządu żucia zaproponowano nową koncepcję kompleksowego pomiaru trajektorii ruchu żuchwy z równoczesną rejestracją towarzyszących ruchom sygnałów akustycznych i sygnałów elektromiograficznych (EMG). Do trójwymiarowej rejestracji ruchu żuchwy zastosowano kamerę wideo oraz świecące znaczniki umieszczone na głowie badanej osoby. Przetestowano różne przetworniki mikrofonowe do poprawnego odbioru sygnału akustycznego towarzyszącego ruchom stawu żuchwowo-skroniowego. Omówiono zagadnienia rejestracji sygnałów EMG. Przedstawiono wyniki przeprowadzonych badań trajektorii ruchu żuchwy oraz analizy sygnałów akustycznych towarzyszących tym ruchom.

Słowa kluczowe: ruchy żuchwy, sygnały akustyczne, sygnały elektromiograficzne

Wybrane problemy kształcenia w zakresie inżynierii  biomedycznej ­ dyskusja po konferencyjna.

Autorzy: Ryszard Tadeusiewicz  , Krzysztof Białas-Heltowski 

Bywają konferencje naukowe, nawet te teoretycznie bardzo wysokiej rangi, które jednak nie pozostawiają bardziej znaczących śladów w umysłach uczestników. Po powrocie z takiej konferencji ma się miłe poczucie dobrze spełnionego obowiązku, odstawia się na półkę tom materiałów, wypełniony mądrymi referatami, do których kiedyś tam będzie się zaglądać (albo nie), wydobywa się z kieszeni plik wizytówek naszych konferencyjnych rozmówców, z którymi może jeszcze nawiąże się kontakt (albo nie), porządkuje się slajdy ­ i powraca do codzienności. Takie konferencje mają oczywiście swoją wartość, bo każdy kontakt naukowy bywa cenny zarówno ze względu na możliwość uzyskania kompetentnych opinii innych badaczy o tym, nad czym się aktualnie pracuje, jak i ze względu na możliwość zdobycia w krótkim czasie wielu bezcennych informacji, któ- rych studiowanie w bibliotece zajmuje wielokrotnie więcej czasu. Czasami przywozi się z konferencji jakąś nową ideę albo inspirację, ale trzeba otwarcie powiedzieć, że nie zawsze tak bywa, a w tym przypadku „nie opłaca się skórka za wyprawkę” ­ bowiem wysiłek fizyczny i finansowy związany z udziałem w konferencji jest zwykle duży, a pożytek bywa niekiedy relatywnie mały. Na tle tego ogólnego spostrzeżenia należy z przyjemnością odnotować fakty wskazujące na to, że konferencja OKIBEdu, której materiały opublikowano w poprzednim numerze „Acta Bio-Optica et Informatica Medica ­ Inżynieria Biomedyczna”, rozpaliła umysły i wyobraźnię uczestników w takim stopniu, że jeszcze długo po zamknięciu konferencji krążyły po Polsce listy i notatki, które stanowiły jak gdyby przedłużenie i rozszerzenie niektórych konferencyjnych dyskusji. Jedna z tych pokonferencyjnych polemik, której uczestnikami byli dwaj niżej podpisani autorzy tego artykułu, wydaje się na tyle ciekawa i inspirująca, że zdecydowaliśmy się na jej przedstawienie w formie ogólnodostępnego artykułu. Mamy nadzieję, że problemy poruszone przez uczestników tej korespondencyjnej dyskusji okażą się inspirujące także dla Czytelników tych materiałów, w wyniku czego zaprezentowany tu „dwugłos na temat kształcenia w in- żynierii biomedycznej” zamieni się w „wielogłos”, z którego uprawiana przez nas dyscyplina naukowa oraz kierunek kształ- cenia studentów wyjdą wzmocnione i wzbogacone

Biuletyn informacyjny nr 4/2008 Polskie Towarzystwo Inżynierii Biomedycznej

Komitet redakcyjny: Ewa Zalewska, Hanna Goszczyńska, Piotr Ładyżyński, Sławomir Latos, Janusz Cwanek, Magda Gałach, Jakub Pałko