2011-4
Acta Bio-Optica et Informatica Medica Inżynieria Biomedyczna, vol. 17, nr 4, 2011.
Spis treści:
Zmiany parametrów kurczliwości mięśnia sercowego u osób zdrowych po jednym zabiegu kriostymulacji ogólnoustrojowej / Changes of the heart muscle contractility in healthy persons after single whole-body cryostimulation procedure.
Autorzy: Paweł Zalewski, Jacek J. Klawe, Joanna Pawlak, Małgorzata Tafil-Klawe, Anna Bitner, Andrzej Lewandowski
Streszczenie
Celem pracy była analiza wpływu krioterapii ogólnoustro- jowej na układ sercowo-naczyniowy, w szczególności na parametry kurczliwości mięśnia sercowego. Badania prze- prowadzono na grupie 32 zdrowych mężczyzn, poddanych jednokrotnemu zabiegowi krioterapii ogólnoustrojowej. Ocenę czynnościową układu sercowo-naczyniowego prze- prowadzono za pomocą systemu Task Force® Monitor (TFM). Rejestrację badanych sygnałów biologicznych rozpoczęto przed zabiegiem krioterapii ogólnoustrojowej i kontynu- owano w czasie sześciu godzin po jego zakończeniu. Analiza statystyczna uzyskanych wyników wykazała istotny wpływ zabiegu kriostymulacji ogólnoustrojowej na parametry kurcz- liwości mięśnia sercowego.
Słowa kluczowe: kriostymulacja ogólnoustrojowa, kurczliwość mięśnia sercowego, układ sercowo-naczyniowy, autonomiczny układ nerwowy, kardiografi a impedancyjna
Medycyna fizykalna / Physical medicine
Skuteczność postępowania fizjoterapeutycznego z wykorzystaniem pompy baklofenowej w leczeniu spastyczności w stwardnieniu rozsianym − opis przypadku / Effectiveness of the physiotherapeutic procedure with the use of baclofen pump in the spasticity treatment in multiple sclerosis – case report.
Autorzy: Małgorzata Mraz, Marzena Małgorzata Chantsoulis, , Iga Nowak, Przemysław Wdowiak, ,Joanna Urbanowska, Jarosław Sakowski, Maciej Mraz
Streszczenie
Wprowadzenie. Baklofen to lek zmniejszający wzmożone napięcie mięśni szkieletowych (spastyczność), które może występować m.in. w stwardnieniu rozsianym. Obniżenie wzmożonego napięcia mięśniowego redukuje bolesne spazmy, zmniejsza ograniczenie ruchomości w stawach, przez co daje możliwość podjęcia postępowania usprawniającego. Materiał i metody. Badaniem objęto 47-letniego pacjenta chorującego na stwardnienie rozsiane (SM – Multiple Sclerosis) od 9 lat, wielokrotnie hospitalizowanego z powodu narastania spastyczności w kończynach dolnych. Mimo wcześniej stosowanych leków zmniejszających napięcie mięśniowe, pod koniec 2008 roku nastąpiło pogorszenie stanu neurologicznego. Od kwietnia 2009 roku pacjent nie wstawał z łóżka, a wzrost spastyczności uniemożliwił mu codzienne funkcjonowanie i fizjoterapię. Po uprzednim przeprowadzeniu testu baklofenowego pacjent został zakwalifikowany do leczenia operacyjnego polegającego na implantacji programowalnej pompy baklofenowej Synchromed II firmy Medtronic o pojemności 40 ml. Zmniejszenie napięcia mięśniowego uzyskano po kilkukrotnej modyfikacji dawki baklofenu podawanej infuzją dokanałową. Pozwoliło to na skierowanie i zakwalifikowanie pacjenta na 6-tygodniowy pobyt w ośrodku rehabilitacyjnym, gdzie zastosowano postępowanie fizjoterapeutyczne zgodne z założeniami metody proprioceptywnego nerwowo-mięśniowego torowania (PNF – Proprioceptive Neuromuscular Facilitation) . Wyniki. Na postawie wyników testów klinicznych i funkcjonalnych stwierdzono zmniejszenie spastyczności oraz znaczną poprawę sprawności.
Wnioski. Leczenie spastyczności z wykorzystaniem pompy baklofenowej w stwardnieniu rozsianym korzystnie wpływa na skuteczność postępowania fizjoterapeutycznego.
Słowa kluczowe: pompa baklofenowa, stwardnienie rozsiane, spastyczność, fizjoterapia
Prozdrowotne elementy stylu życia studentów Akademii Wychowania Fizycznego i Uniwersytetu Ekonomicznego / Pro-health behavior among students from the University School of Physical Education and the University of Economics.
Autorzy: Lucyna Górska-Kłęk, Katarzyna Mełeszko, Ewa Boerner
Streszczenie
Celem pracy była ocena wiedzy i zachowań pro zdrowotnych studentów uczelni wrocławskich – Akademii Wychowania Fizycznego (AWF) i Uniwersytetu Ekonomicznego (UE). W badaniach wzięło udział 186 studentów, w tym 89 z AWF i 96 z UE. Na podstawie uzyskanych wyników badań ankietowych stwierdzono, że nie występują istotne różnice w samoocenie stanu zdrowia – prawie wszyscy określają go jako dobry lub bardzo dobry. 25% studentów UE uważa, że nie dba o swoje zdrowie. Ponad połowa ankietowanych śpi w ciągu dnia. Około 30% nie je codziennie śniadania, a ponad 20% ciepłego posiłku. Trzy posiłki w ciągu dnia spożywa tylko 60% studentów UE i 80% studiujących na AWF. Najczęstszym wymienianym powodem niespożywania regularnych posiłków jest brak czasu. 10% ankietowanych studentów z AWF i 15% z UE przyznało, że nie są aktywni fizycznie. Najczęściej preferowaną aktywnością fizyczną było pływanie i jazda na rowerze. W badaniu wykazano, że nałogowo pali 40% studentów AWF i 27% UE. Aż ok. 35% ankietowanych z AWF i 12% studentów z UE sięgało po narkotyki, z tego ponad jedna piąta kilka razy w roku. Wykazano, że wiedza studentów na temat prozdrowotnych aspektów życia jest niewystarczająca.
Słowa kluczowe: styl życia, zdrowie, studenci
INŻYNIERIA BIOMEDYCZNA / BIOMEDICAL ENGINEERING.
Wpływ umiejscowienia głośników systemu orientacji przestrzennej Step Hear na ich charakterystyki kierunkowe i zrozumiałość mowy / The influence of the location of the Step Hear spatial orientation speaker system on their directional characteristics and intelligibility of speech.
Autorzy: Piotr Wiciak, Marcin Rajek, Roman Trojanowski
Badania drugiej fazy nad skutecznością i bezpieczeństwem długotrwałej powtarzalnej szybkoczęstotliwościowej przezczaszkowej stymulacji magnetycznej w terapii depresji / 2nd phase clinical examination of the efficacy and safety of prolonged rapid-rate repetitive transcranial magnetic stimulation in the treatment of depression.
Autorzy: Tomasz Zyss, Andrzej Zięba, Dominika Dudek, Wojciech Datka, Marcin Siwek, Andrzej Wróbel, Bartosz Grabski, Grzegorz Mączka, Paweł Brudkiewicz, Norbert Wojnar, Maja Łączyńska, Joanna Borowiecka-Kluza, Marcin Zygmuntowicz, Adam Polański
Streszczenie
W artykule zaprezentowano wyniki badań klinicznych drugiej fazy nad bezpieczeństwem i efektywnością przezczaszkowej stymulacji magnetycznej (TMS – Transcranial Magnetic Stimulation) w porównaniu z terapią elektrowstrząsową oraz samodzielną farmakoterapią. Do badań zakwalifikowano 75 pacjentów, których przydzielono losowo do trzech grup. We wszystkich grupach po zastosowaniu terapii stan kliniczny pacjentów wyraźnie się poprawił (objawy depresji ustąpiły). Najlepszy efekt zaobserwowano w grupie poddanej zabiegom elektrowstrząsowym oraz zażywającej leki przeciwdepresyjne. Nie udało się wykazać, że terapia łącząca stymulację magnetyczną z farmakoterapią była bardziej skuteczna od samodzielnego leczenia farmakologicznego. Podjęto próbę wyjaśnienia nieskuteczności przezczaszkowej stymulacji magnetycznej.
Słowa kluczowe: przezczaszkowa stymulacja magnetyczna, terapia, depresja
Zastosowanie systemu automatycznej detekcji i usuwania fali sonomotorycznej z zapisu słuchowych potencjałów wywołanych pnia mózgu / Application of the system of automatic detection and removal of sonomotor wave from auditory brainstem responses.
Autorzy: Bartosz Trzaskowski, W. Wiktor Jędrzejczak, Edyta Piłka, Krzysztof Kochanek, Henryk Skarżyński
Streszczenie
W pracy przedstawiono zastosowanie systemu automatycznej detekcji i usuwania artefaktów w postaci fali sonomotorycznej z zapisu słuchowych potencjałów wywołanych pnia mózgu (ABR – Auditory Brainstem Responses). System ten jest oparty na metodzie dekompozycji przybliżonych, która umożliwia wyodrębnienie z analizowanego sygnału jego składowych na podstawie kryteriów uwzględniających wartości latencji i energii oraz morfologię. Działanie systemu zostało przetestowane na danych modelowanych i rzeczywistych sygnałach ABR.
Słowa kluczowe: słuchowe potencjały wywołane pnia mózgu, fala sonomotoryczna
OBRAZOWANIE MEDYCZNE / MEDICAL IMAGING.
Termowizyjna ocena zmian temperatury powierzchni ciała koszykarzy po treningu / Evaluation of the body surface temperature changes in the basketball players’ after training.
Autorzy: Monika Chudecka , Anna Lubkowska`
Streszczenie
Cel. Celem pracy była ocena zmian temperatury wybranych powierzchni ciała (ramion i przedramion) u koszykarzy po 90-minutowym wysiłku fizycznym (jednostce treningowej w hali sportowej) oraz ocena wpływu wybranych czynników fizjologicznych (pułap tlenowy – VO2max, tętno maksymalne – HRmax, średnie tętno podczas treningu – HRt, stosunek procentowy średniego tętna treningowego do tętna maksymalnego (%HRmax), a także wydatek energetyczny podczas treningu mierzony ilością zużytych kalorii). Oceniono również wpływ czynników morfologicznych (wysokość i masa ciała, grubość fałdu skórno-tłuszczowego na ramieniu i przedramieniu prawym i lewym, wskaźnik BMI, skład ciała oraz powierzchnia ciała analizowanych obszarów) na zmiany temperatury skóry. Materiał i metody. Badaniami objęto 12 zawodników wyczynowo uprawiających koszykówkę. Jednostka treningowa trwała 90 minut i miała charakter wytrzymałościowy. Zbadano cechy morfologiczne i fizjologiczne zawodników. U każdego badanego zarejestrowano serię 3 termogramów: przed treningiem, bezpośrednio po treningu oraz po 10 minutach od zakończenia treningu. W badaniach wykorzystano kamerę termowizyjną ThermaCAM TM Sc500 firmy Flir Systems. Analiza. Bezpośrednio po treningu rejestrowano spadek temperatury analizowanych powierzchni ciała, spowodowany poceniem się. Wyższe spadki średnich temperatur odnotowano w przypadku powierzchni przednich kończyn górnych. Na podstawie analizy regresji stwierdzono, że czynnikiem mającym statystycznie istotny wpływ na wielkość zmian temperatury w seriach badań jest poziom pułapu tlenowego oraz wydatek energetyczny. Wnioski. Istotna statystycznie zależność pomiędzy poziomem pułapu tlenowego a spadkiem temperatur powierzchni kończyn górnych (ramion i przedramion) bezpośrednio po treningu wskazuje, że termografia może być wykorzystana do badania sprawności mechanizmów termoregulacji zawodnika.
Słowa kluczowe: termowizja, termoregulacja, koszykówka.
Ultrasonograficzne monitorowanie laserowego zamykania drobnych naczyń krwionośnych ‒ doświadczenia własne / Ultrasound imaging of laser closing of broken capillary vessels – own experiences.
Autorzy: Robert Krzysztof Mlosek, Sylwia Malinowska, Małgorzata Serafin-Król, Grzegorz Górski, Piotr Ciostek, Wiesław Jakubowski
Streszczenie
Zamykanie drobnych naczyń krwionośnych (teleangiektazji) zlokalizowanych na twarzy i kończynach dolnych jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów w medycynie estetycznej. Zabiegi te realizowane są za pomocą impulsowych źródeł światła (IPL – Intense Pulsed Light) lub laserów, najczęściej Nd:YAG. W pracy przedstawiono doświadczenia własne dotyczące ultrasonograficznego monitorowania zabiegów laserowych mających na celu zamykanie teleangiektazji. Badaniami objęto dwie grupy, łącznie 22 kobiet (średnia wieku: 44,27) z teleangiektazjami kończyn dolnych powstałymi w przebiegu przewlekłej niewydolności żylnej lub spowodowanymi jej leczeniem. W grupie pierwszej zabiegi wykonywano laserem Nd:YAG (gęstość energii: 100–180 J/cm², rozmiar plamki: 2–6 mm, czas impulsu: 10–40 ms) i monitorowano za pomocą ultrasonografu (USG – Ultrasonography) wysokich częstotliwości z głowicą 50 MHz. Druga grupa nie była monitorowana za pomocą USG. W badaniach ultrasonograficznych ocenie poddano: średnicę naczynia, głębokość położenia naczynia w skórze, pojawienie się skrzepliny w świetle naczynia po zabiegu oraz jego morfologię. Obrazowanie USG poprawia precyzję wykonania zabiegu laserowego, co przejawia się istotnym statystycznie zmniejszeniem średnicy zamykanego naczynia, a także wzrostem liczby osób z obecnością skrzepliny w świetle naczynia w stosunku do statystyk zabiegów niewykonywanych pod kontrolą ultrasonografii. Prezentowane wyniki badań pozwalają stwierdzić, że ultrasonografia jest przydatną metodą monitorowania zabiegów leczenia teleangiektazji.
Słowa kluczowe: kosmetologia, laseroterapia, medycyna estetyczna, teleangiektazje, ultrasonografia wysokich częstotliwości, ultrasonografia skóry
Ocena hałasu generowanego przez skanery rezonansu magnetycznego i jego wpływu na narząd słuchu – badania pilotażowe / The evaluation of the noise emitted by magnetic resonance scanners and its influence on the sense of hearing – a pilot study.
Autorzy: Leszek Morzyński, Emil Kozłowski, Rafał Młyński, Jolanta Karpowicz.
Streszczenie
W pracy przedstawiono wyniki badań hałasu wytwarzanego przez skanery rezonansu magnetycznego o indukcji magnetycznej 1,5 T. Wykazano dużą rozpiętość wartości ciśnienia akustycznego hałasu w zależności od rodzaju badania. Równoważny poziom dźwięku A (LAeq,Tp) zawierał się w przedziale 69,8–96,3 dB, maksymalny poziom dźwięku A (LAmax) w przedziale 81,4–106,8 dB, a szczytowy poziom dźwięku C w przedziale 98–116,7 dB. Przeprowadzona ocena zagrożenia hałasem pracowników dowodzi, że długotrwałe przebywanie w pobliżu pracującego skanera może powodować przekroczenie wartości dopuszczalnego narażenia i prowadzić do uszkodzenia słuchu.
Słowa kluczowe: skaner rezonansu magnetycznego, hałas, narażenie zawodowe.
KARDIOLOGIA / CARDIOLOGY.
Zmiany parametrów kurczliwości mięśnia sercowego u osób zdrowych po jednym zabiegu kriostymulacji ogólnoustrojowej / Changes of the heart muscle contractility in healthy persons after single whole-body cryostimulation procedure.
Autorzy: Paweł Zalewski, Jacek J. Klawe, Joanna Pawlak, Małgorzata Tafil-Klawe, Anna Bitner, Andrzej Lewandowski.
Streszczenie
Celem pracy była analiza wpływu krioterapii ogólnoustro- jowej na układ sercowo-naczyniowy, w szczególności na parametry kurczliwości mięśnia sercowego. Badania prze- prowadzono na grupie 32 zdrowych mężczyzn, poddanych jednokrotnemu zabiegowi krioterapii ogólnoustrojowej. Ocenę czynnościową układu sercowo-naczyniowego prze- prowadzono za pomocą systemu Task Force® Monitor (TFM). Rejestrację badanych sygnałów biologicznych rozpoczęto przed zabiegiem krioterapii ogólnoustrojowej i kontynu- owano w czasie sześciu godzin po jego zakończeniu. Analiza statystyczna uzyskanych wyników wykazała istotny wpływ zabiegu kriostymulacji ogólnoustrojowej na parametry kurcz- liwości mięśnia sercowego.
Słowa kluczowe: kriostymulacja ogólnoustrojowa, kurczliwość mięśnia sercowego, układ sercowo-naczyniowy, autonomiczny układ nerwowy, kardiografi a impedancyjna.
Szereg czasowy zbiorów rozmytych w opisie i analizie sygnałów elektrokardiograficznych / Time series of fuzzy sets in the description and analysis of electrocardiographic signals.
Autorzy: Norbert Henzel, Adam Gacek, Jacek Łęski.
Streszczenie
W pracy przedstawiono ujednolicenie metod opisu sygnałów elektrokardiograficznych za pomocą koncepcji szeregu czasowego zbiorów rozmytych. Sygnał elektrokardiograficzny jest przetwarzany w ,,ruchomym oknie” czasowym i przekształcany na szereg czasowy funkcji przynależności zbiorów rozmytych. Jako szczególne przypadki wprowadzonej metody można rozważać koncepcję sygnału rozmytego oraz ciąg ziaren informacyjnych.
Słowa kluczowe: zbiory rozmyte, ziarna informacji, analiza sygnałów biomedycznych, elektrokardiografia.