2012-3
Acta Bio-Optica et Informatica Medica Inżynieria Biomedyczna, vol. 18, nr 3, 2012.
Spis treści:
Medycyna fizykalna / Physical medicine.
Analiza temperatury powierzchni skóry u pacjentów z niedokrwieniem kończyn dolnych / The analysis of surface skin temperature in patients withchronic ischemia of lower limbs.
Autorzy: Żanna Fiodorenko-Dumas, Małgorzata Paprocka-Borowicz, Ilias Dumas.
Streszczenie
Niedokrwienie kończyn dolnych jest chorobą spowodowaną zmianami w tętnicach. Postęp w motoryzacji, nieprawidłowe odżywianie, stres, palenie papierosów i inne nałogi sprzyjają rozwojowi miażdżycy kończyn dolnych. Celem pracy było przedstawienie wstępnych wyników badań wpływu przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych na dynamikę zmian temperatury w obrębie wybranych obszarów ciała. Dynamika i progresja zmian miażdżycowych oraz spadek temperatury w obrębie kończyn dolnych, są różne w zależności od stopnia niedokrwienia. W pracy przedstawiono porównanie badań termowizyjnych przeprowadzonych wśród osób chorych i zdrowych.
Słowa kluczowe: termowizja, niedokrwienie kończyn dolnych, wysiłek fizyczny, ból.
Zmiany powierzchniowej temperatury ciała po krótkotrwałej aplikacji i usunięciu elastycznego plastrastosowanego w kinesiotapingu / The changes of the superfi cial body temperature after short-termapplication and removal of elastic tape used in kinesiotaping.
Autorzy: Grzegorz Konieczny, Maria Soroko, Anna Ptak, Natalia Kuciel.
Streszczenie
Termografia jest metodą diagnostyczną stosowaną w bezinwazyjnej rejestracji i wizualizacji rozkładu temperatur na powierzchni ciała. Dzięki termografii możliwa jest m.in. ocena przeciążeń treningowych u sportowców oraz analiza termicznej reakcji tkanek miękkich na mechaniczne odkształcanie. Celem pracy była analiza zmian powierzchniowej temperatury ciała po krótkotrwałej aplikacji i usunięciu elastycznego plastra stosowanego w kinesiotapingu. Miało to posłużyć określeniu metody usuwania plastra, która najmniej wpływa na wzrost powierzchniowej temperatury ciała. W badaniu uczestniczyło 47 osób, których średnie BMI (Body Mass Index) wyniosło 20,85 kg/m2. Pomiary wykonywano pięciokrotnie: przed aplikacją plastrów (badanie 1), zaraz po odklejeniu plastra (badanie 2), 10 sekund (badanie 3), 30 sekund (badanie 4) i 60 sekund (badanie 5) po odklejeniu plastra. W badaniach wykorzystano elastyczny plaster Kinesio Tex oraz sztywny plaster marki Omnifix. Analiza zmian rozkładu temperatury powierzchni ciała w zależności od metody usuwania plastra (metoda szybka i wolna) w większości przypadków nie wykazała istotnych statystycznie różnic. Zanotowano istotnie statystycznie niższą temperaturę badanej okolicy ciała po usunięciu plastra Kinesio Tex, w porównaniu z plastrem sztywnym.
Słowa kluczowe: termografia, kinesiotaping, podrażnienie skóry.
Ocena skuteczności wybranych zabiegów fizjoterapeutycznych w leczeniu bólu w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa szyjnego / Eff ectiveness of chosen physiotherapeutic procedures in the pain treatment in patients with cervical spondylosis.
Autorzy: Jadwiga Kuciel-Lewandowska, Małgorzata Paprocka-Borowicz, Barbara Jagudzka, Andrzej Kierzek, Andrzej Pozowski, Barbara Ratajczak, Ewa Boerner.
Streszczenie
Jedną z wielu metod zwalczania dolegliwości bólowych towarzyszących chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa szyjnego jest fizykoterapia. Fizykoterapia właściwie stosowana nie wywołuje skutków ubocznych. Chociaż istnieją naukowe podstawy wyjaśniające jej działanie, to skuteczność fizykoterapii jest często tematem dyskusji. Celem pracy jest ocena skuteczności zabiegów fizykalnych w terapii bólu w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa szyjnego. Ocenie poddano działanie elektroterapii, laseroterapii i naświetlania lampą Sollux z filtrem niebieskim stosowanych oddzielnie oraz łączonych w zestawy terapeutyczne. Badana grupa liczyła 57 osób, w tym 43 kobiety i 14 mężczyzn. Wszyscy zgłaszali dolegliwości bólowe wynikające ze zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego. Pacjentów poddano dwukrotnemu badaniu ankietowemu – pierwsze przeprowadzono
w dniu rozpoczęcia terapii, drugie w dniu jej zakończenia. Do oceny skuteczności leczenia wykorzystano kwestionariusz NDI (Neck Disability Index). Po terapii w badanej grupie zaobserwowano zmniejszenie poziomu bólu oraz poprawę w codziennym funkcjonowaniu pacjentów. Otrzymane wyniki pozwalają stwierdzić, że fizykoterapia stosowana w chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa szyjnego stanowi skuteczną metodę walki z bólem. Wyniki badania wskazują również, że umiejętne łączenie wybranych zabiegów fizykalnych pozwala uzyskać większy efekt przeciwbólowy niż w przypadku stosowania pojedynczego zabiegu.
Słowa kluczowe: leczenie bólu, choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego, zabiegi fizykalne.
Inżynieria biomedyczna / Biomedical engineering.
Dobór komputera dla osób niepełnosprawnych – doświadczenia własne / Choosing computers for disabled people – own experiences.
Autorzy: Emilia Mikołajewska, Dariusz Mikołajewski
Streszczenie
Starzenie się społeczeństw krajów rozwiniętych jest już faktem. Jednocześnie, paradoksalnie, postęp medyczny i technologiczny, niosące ze sobą wzrost przeżywalności w przypadku ciężkich schorzeń lub urazów, powodują wzrost liczby osób z różnymi deficytami, wrodzonymi lub nabytymi. Rośnie procentowy udział osób niepełnosprawnych, ciężko chorych i w podeszłym wieku i obecnie wynosi on ok. 15-20% ogółu ludności. Korzystanie z komputera w nauce i pracy może dać osobie niepełnosprawnej niezależność, a także poczucie zwiększonej produktywności oraz lepszą samoocenę. Istnieje stała potrzeba umożliwiania osobom niepełnosprawnym korzystanie z komputerów i innych rozwiązań technologicznych. Jest to ogromne wyzwanie nie tylko w związku z liczbą osób niepełnosprawnych, ale i ze starzeniem się społeczeństwa. Wiąże się to nie tylko z wdrożeniem zagadnień z tego obszaru do rehabilitacji, ale również z przeszkoleniem wszystkich pracowników mających bezpośredni kontakt z pacjentem i przyszłym lub obecnym niepełnosprawnym pracownikiem. Na rynku dostępne są interesujące rozwiązania, adaptujące komputer do potrzeb osób niepełnosprawnych. Szeroka oferta w tym zakresie umożliwia dobór właściwego rozwiązania, biorąc pod uwagę rodzaj i stopień niepełnosprawności. Wymaga to jednak posiadania przez personel medyczny, ze szczególnym uwzględnieniem fizjoterapeutów i terapeutów zajęciowych, odpowiedniej wiedzy i doświadczenia. Rodzina, opiekunowie oraz personel medyczny – jako osoby mające stały kontakt z pacjentem i budzące jego zaufanie – będą miały w tym zakresie szczególnie istotną rolę, zwłaszcza w opiece domowej. Celem niniejszej pracy jest zwrócenie uwagi na ten aspekt opieki nad osobą niepełnosprawną.
Słowa kluczowe: rehabilitacja, osoby niepełnosprawne, komputer, telemedycyna, zdalne nauczanie.
Nowoczesna metoda nieinwazyjnego ciągłego pomiaru ciśnienia krwi za pomocą urządzenia CNAP® Monitor 500 – praca przeglądowa / Modern noninvasive continuous monitoring of the blood pressure by means of CNAP® Monitor 500 device – an overview.
Autorzy: Joanna Pawlak, Paweł Zalewski, Jacek J. Klawe, Małgorzata Tafi l-Klawe.
Streszczenie
Ciśnienie tętnicze krwi to jeden z najważniejszych parametrów charakteryzujących czynność układu sercowo-naczyniowego. Współcześnie stosowanych jest kilka metod pomiaru ciśnienia tętniczego krwi. Polegają one na inwazyjnym (śródtętniczym), ciągłym pomiarze bądź pośrednim zapisie ciśnienia krwi – za pomocą metod nieinwazyjnych. Monitor CNAP 500 (CNAP – Continuous Noninvasive Blood Pressure Monitoring) służy do nieinwazyjnego pomiaru ciśnienia tętniczego krwi. Umożliwia ciągłe – w trybie beat-to -beat (na każdy cykl pracy serca) – monitorowanie ciśnienia krwi i tętna w czasie nawet do 24 godzin. Celem pracy jest krótki przegląd danych literaturowych opisujących zalety nieinwazyjnego monitorowania ciśnienia krwi.
Słowa kluczowe: nieinwazyjny pomiar ciśnienia tętniczego krwi, układ sercowo-naczyniowy, CNAP monitor.
Narażenie na pola elektromagnetyczne przy czynnościach pielęgniarskich w placówkach diagnostykrezonansu magnetycznego / Exposure to electromagnetic fi elds during nursing activities in magneticresonance imaging centers
AutorzyL Jolanta Karpowicz, Krzysztof Gryz
Streszczenie
W pracy opisano prace pielęgniarskie związane z aplikowaniem farmaceutyków, najczęściej środków kontrastujących, pacjentom poddawanym badaniom za pomocą urządzeń rezonansu magnetycznego. Przeprowadzono badania pól elektromagnetycznych, które powstają w trakcie działania skanerów rezonansu magnetycznego 1,5 T. Na podstawie tych analiz scharakteryzowano i oceniono parametry narażenia pielęgniarek na pola elektromagnetyczne, zgodnie z kryteriami Dyrektywy Europejskiej 2004/40/WE. Prezentowane dane nie dotyczą narażenia przy śródoperacyjnym wykorzystaniu diagnostyki rezonansu magnetycznego.
Słowa kluczowe: skanery rezonansu magnetycznego, narażenie zawodowe, pole magnetostatyczne, badania ekspozymetryczne.
Wykorzystanie widm dyfrakcyjnych Fresnela w diagnostyce mikrobiologicznej / Application of Fresnel diff raction patt erns in microbiological diagnosis.
Autorzy: Igor Buzalewicz, Alina Wieliczko, Halina Podbielska.
Streszczenie
Zaproponowano nową technikę pomiarową opartą na analizie zjawiska dyfrakcji światła na koloniach bakterii hodowanych na podłożach stałych w układzie optycznym ze zbieżną sferyczną wiązką oświetlającą. Hodowla bakterii na podłożach stałych należy do najpopularniejszych procedur laboratoryjnych wykorzystywanych w mikrobiologii. Zaproponowana konfiguracja układu optycznego daje możliwość rejestracji widm dyfrakcyjnych zarówno Fresnela, jak i Fraunhofera w tym samym układzie i w skończonym obszarze przestrzeni obserwacji, możliwość regulacji rozmiarów poprzecznych widm dyfrakcyjnych, łatwy sposób kalibracji układu oraz niski poziom zniekształcenia widm przez aberracje optyczne. Zaproponowany model fizyczny oparty na skalarnej teorii dyfrakcji pozwolił na wyjaśnienie transformacji światła przez kolonie bakterii w rozważanym układzie optycznym. Uzyskane wynik badań eksperymentalnych przeprowadzonych na bakteriach: Escherichia coli (0119), Citrobacter freundii, Proteus mirabilis oraz Staphylococcus aureus wykazały, iż kolonie tych bakterii generują widma dyfrakcyjne Fresnela o unikalnej strukturze przestrzennej, co może być wykorzystane w celu ich klasyfikacji. Ponadto wykazano związek pomiędzy zmianami strukturalnymi kolonii bakterii wywołanymi warunkami inkubacji kolonii a ich widmami dyfrakcyjnymi. Uzyskane wyniki wskazują na możliwość zastosowania zaproponowanej techniki pomiarowej w laboratoriach diagnostyki mikrobiologicznej.
Słowa kluczowe: skaterometria, dyfrakcja światła, rozpraszanie światła, widma Fresnela, bakterie, kolonie bakterii, identyfikacja bakterii.
Doniesienia wstępne / Preliminary reports.
Krioterapia ogólnoustrojowa w zespołach bólowych dolnego odcinka kręgosłupa – doniesienie wstępne.
Autorzy: Czesław Giemza, Klaudia Gajda, Bożena Ostrowska, Anna Skrzek.
Streszczenie
Zaproponowano nową technikę pomiarową opartą na analizie zjawiska dyfrakcji światła na koloniach bakterii hodowanych na podłożach stałych w układzie optycznym ze zbieżną sferyczną wiązką oświetlającą. Hodowla bakterii na podłożach stałych należy do najpopularniejszych procedur laboratoryjnych wykorzystywanych w mikrobiologii. Zaproponowana konfiguracja układu optycznego daje możliwość rejestracji widm dyfrakcyjnych zarówno Fresnela, jak i Fraunhofera w tym samym układzie i w skończonym obszarze przestrzeni obserwacji, możliwość regulacji rozmiarów poprzecznych widm dyfrakcyjnych, łatwy sposób kalibracji układu oraz niski poziom zniekształcenia widm przez aberracje optyczne. Zaproponowany model fizyczny oparty na skalarnej teorii dyfrakcji pozwolił na wyjaśnienie transformacji światła przez kolonie bakterii w rozważanym układzie optycznym. Uzyskane wyniki badań eksperymentalnych przeprowadzonych na bakteriach: Escherichia coli (0119), Citrobacter freundii, Proteus mirabilis oraz Staphylococcus aureus wykazały, iż kolonie tych bakterii generują widma dyfrakcyjne Fresnela o unikalnej strukturze przestrzennej, co może być wykorzystane w celu ich klasyfikacji. Ponadto wykazano związek pomiędzy zmianami strukturalnymi kolonii bakterii wywołanymi warunkami inkubacji kolonii a ich widmami dyfrakcyjnymi. Uzyskane wyniki wskazują na możliwość zastosowania zaproponowanej techniki pomiarowej w laboratoriach diagnostyki mikrobiologicznej.
Słowa kluczowe: skaterometria, dyfrakcja światła, rozpraszanie światła, widma Fresnela, bakterie, kolonie bakterii, identyfikacja bakterii.